-
Między Bogiem a kobietą
Czy czuliście się kiedyś prawdziwie spragnieni? Czy czuliście posmak suchości w ustach, suchość warg? Zimą mamy czasem nadmiar wody i śniegu. Jednak na pustyni i w krajach, gdzie klimat jest gorący inaczej smakuje woda i inaczej przeżywa się pragnienie. Jest też pragnienie serca, które trudno nam ludziom ugasić. Te pragnienie nie da się zaspokoić ani napojem, ani jedzeniem ani innym dostępnymi nam dobrami. Wyobraźmy sobie upalne południe na Bliskim Wschodzie, gdzie równie bezlitosny, jak palące słońce jest wiatr i piasek. Po męczącej drodze, znużony i spragniony mężczyzna siedzi przy studni za miastem. Jezus jest spragniony, zmęczony słońcem. Nie ma jednak czerpaka, by zaczerpnąć wody. Wokół pustka i skwar południa. Niespodziewanie…
-
Kobiety opowiadają swoją historię
Carol Christ zauważa, że w patriarchalnej kulturze kobiety nie miały okazji stworzyć własnych historii, mitów, znaczeń i opowieści, które miałyby szansę kształtować i definiować doświadczenie poszczególnych kobiet. To mężczyźni, tworząc opowieści, kształtowali kobiece samo-rozumienie. Feministki dosadnie stwierdzają, że nie chcą już więcej mówić językiem wariatki, językiem ekstazy lub też językiem ciszy[1]. Przykładem biblijnego milczenia pozostaje dla Christ – Maria – matka Jezusa, która wedle słów ewangelii św. Łukasza: „zachowywała wszystkie te słowa, rozważając je w sercu swoim” (Łk 2,19). Jej słowa nigdy nie „stały się ciałem” i nie „zamieszkały między nami”. Może nikt jej nigdy nie spytał, co myślała? Może nigdy nie słyszała historii, które dałyby jej określenia, słowa dla…
-
Bóg kobiet
Kobiety tworzą Boga na swój wzór i podobieństwo, tak jak mężczyźni teolodzy tradycji chrześcijańskiej, widzący w Bogu męskie przymioty. Bóg feministek nie jest kolejnym bogiem naszych czasów, ale próbą uzupełnienia obrazu Boga o przymioty żeńskie, które pomagają feministkom w odbudowie tożsamości religijnej. Aleksander Gomola w swoim studium językoznawczo-teologicznym nad teologią feministyczną stwierdza, że odmienne konceptualizacje Boga odgrywają różne role w dyskursie religijnym, zgodnie z potrzebami uczestników tegoż dyskursu[1]. W tej perspektywie zauważa, że feministyczne określenia Boga jako matki, spełniają rolę terapeutyczną i nadającą sens ludzkiemu cierpieniu. Teolożki tworzą nowy język i pojęcia teologiczne z perspektywy silnej świadomości dyskryminacji we wspólnocie wiary. Ich propozycje rozumienia Boga są czasami tylko rozwinięciem tradycyjnych…
-
Kobieca sakramentologia i liturgia
Kościół kobiet i kobieca siostrzaność daje możliwość wprowadzania kobietom nowej praktyki religijnej[1], nowych form wspólnotowych oraz tworzenia nowej liturgii. Feministki podkreślają, że chrześcijańskie sakramenty są obrzędami silnie skupionymi na przekazywaniu (nowego) życia. Chrzest jest nowym narodzeniem ku wiecznemu życiu; komunia święta jest „chlebem życia” (przez niektórych porównywana do mleka matki i stałego pokarmu), sakrament małżeństwa chroni i uświęca źródło naturalnego życia; sakrament pojednania przywraca życiu pełnię. Owa perspektywa rozumienia sakramentu, jako dawania życia i jego ochrony, koresponduje z kobiecą siłą dawania życia i angażowaniem się w jego ochronę, pielęgnację wzrostu i wychowywanie[2]. Feministyczna sakramentologia umożliwia kobietom ich biologiczną siłę realizować w przestrzeni liturgicznej i duszpasterskiej Kościoła, doceniając to, co w…
-
Kobiecy dialog
Niezwykle ciekawym jest dialog międzyreligijny w łonie dyskursu feministycznego. Teolożki cechują się wyjątkową otwartością na treści pochodzące z innych tradycji religijnych. Jako reprezentantki odmiennych religii, czerpią od siebie nawzajem, uzupełniają własne źródła, łączą różne tradycje. Ten swoisty synkretyzm feministyczny zachowuje własne granice ortodoksyjności czy też odmiennej tożsamości wyznaniowej, lecz na pewno są to granice zupełnie inaczej kreślone, niż granice teologii uprawianej przez mężczyzn. Kobiety budują feministyczny dialog na refleksji nad doświadczeniami wyróżniającymi je spośród świata mężczyzn – tak więc kultywują uniwersalne treści wspólne kobietom na całym świecie. Możemy wyróżnić tutaj doświadczenia z dziedziny fizjologii (cykle menstruacyjne, ciąża i poród, karmienie piersią i opieka nad dziećmi), mentalne (przywiązanie do rodziny, silne…
-
Zmieniająca się wciąż na nowo tożsamość współczesnych chrześcijanek
Pytanie: Kim jestem? jest kluczowym pytaniem egzystencjalnym, które od zawsze towarzyszy człowiekowi. Niestety oczekiwania społeczne często ignorują wyjątkowość poszczególnego istnienia, jak i naturę wolności ludzkiej. Zdarza się, że człowiek walczy o samego siebie przez całe swoje życie. Walka kobiet o własną godność i własne miejsce w Kościele trwa dłużej niż jedno życie. Emancypacja kobiet w ramach chrześcijaństwa sięga korzeniami do początków konstytuowania się pierwszych wspólnot chrześcijańskich. Jednak współczesny feminizm to swoista „tradycja” od kilku pokoleń kobiet. Każde z tych pokoleń miało inną odpowiedź na pytanie: Kim jestem? ale i wspólne doświadczenia, wspólne marzenia i podobne cele. Każde następne pokolenie kobiet osiągało i doświadczało więcej, niż zakładały to „prababki i matki…
-
Ugościć Proroka
Kazanie w oparciu o Ewangelię wg. Św. Łukasza 10,38-42 Moi drodzy! Dzisiejsza historia Ewangelii ukazuje nam dwie siostry – zapracowaną Martę i zasłuchaną Marię. Między nimi jest sam Jezus – dodajmy – kontrowersyjny Jezus! Czy przyzna rację zapracowanej Marcie? Czy znów nauczy nas czegoś nowego? Może obudzi nas z naszych ludzkich, małych problemów, by pokazać nam drogę do Boga? Oto czytamy, że Jezus został przyjęty i ugoszczony w domu kobiety o imieniu Marta. Marta przyjmuje godnie gościa i stara się sprostać roli gościnnej gospodyni, pani domu. Marta nie robi nic złego, nic niewłaściwego. Zachowuje się zgodnie z oczekiwaniami, zgodnie z nauką swojej kultury: przyjmuje gości, stara się, zabiega, ciężko pracuje.…
-
Spragniona
(Ewangelia św. Jana 4,5-42, Lekcje: Wj 17,1-7; Rz 5,1-11) Rozmowa Jezusa z Samarytanką Drodzy, kto was był kiedykolwiek prawdziwie spragniony? Kto odczuwał suchość ust i pieczenie warg? Żyjemy w kraju, gdzie pod dostatkiem mamy bieżącej wody i prawie nikt nie odczuwa pragnienia, tak jak w krajach około zwrotnikowych. W Palestynie słońce potrafi zmęczyć, pozbawić sił, wysuszyć a nawet zabić. Przykrość pragnienia odwodnionego organizmu wzmaga suchy wiatr oraz wszechogarniający kurz czy piasek, który unosi się przy każdym porywie wiatru. Ewangelia opisuje nam Jezusa, który zmęczony podróżą i upałem, potrzebuje pomocy. Nie jest w stanie naczerpać sobie sam wody z głębokiej studni. Prosi przybyłą Samarytankę o pomoc. Prosi o wodę. Samarytanka nie…
-
Zmartwychwstały zawoła Cię po imieniu…
Dz 10, 34-43; J 20,1-18; Niedziela Zmartwychwstania Dzisiejsza Ewangelia zaprasza nas między grobowce. Spotykamy tam Marię Magdalenę, „umiłowanego ucznia” oraz Piotra: Czego/kogo szukają w pustym grobie? Do jakich wniosków dochodzą? Trapi ich bowiem zagadka: że ktoś wykradł ciało… Przyszli do grobu z własnymi wyobrażeniami, własnymi oczekiwaniami, paradygmatami, potrzebami, pragnieniami… i przez nie nie potrafili zobaczyć tego, co Bóg uczynił. Jak ewangelista Jan zaznacza, był ranek, jeszcze było ciemno. W sensie metaforycznym owa ciemność oznacza u Jana rzeczywistość niewiary, niewiedzy, rzeczywistość oddaloną od Boga. Kogo my szukamy w pustym grobie? Jakie przynieśliśmy ze sobą odpowiedzi, jakie wyobrażenia, jakie utarte stereotypy myśli? Jan i Piotr doświadczają pustki grobu i znikają. Zabierają ze…
-
nowa suknia
Weronika siedzi w przytulnej kuchni. Trudno ubrać w słowa, co sprawia owe wrażenie „przytulności”? Czy nieskończona ilość bibelotów, wystająca z półek, szafeczek, ścian i parapetów, czy też zapach ziół zmieszanych z zapachem kwiatów, mielonej kawy i cynamonu? A może widok tych świeczek, co paliły się najpewniej poprzedniego wieczoru w kolorowych lampionach? Weronika ogarnia wzrokiem każdy miły szczegół. Nasyca się głodem ciekawości o tajemniczą historię każdego zdjęcia w ozdobnej ramce, każdym zasuszonym bukiecikiem kwiatów, lub pożółkłą kartką pocztową, o pozaginanych od starości i setek razy czytania rogów, wystającą zza uroczych obrazków… Przed jej nosem pojawia się kubek o grubych ceramicznych, ręcznie kształtowanych brzegach. Miły zapach białej herbaty z cytrusami uderza w…
